Het Vlaams Belang: een partij van en voor het volk?

klik hier om de tekst als .pdf te downloaden

I. Leen en Arno: “Het water staat ons aan de lippen”.

Leen woont samen met Arno. Ze hebben een dochter van 5. Leen werkt halftime in de kinderopvang. Arno is bouwvakker. Het water staat hen aan de lippen. “Alles wordt duurder, het lijkt wel of de prijzen in de winkel verdubbeld zijn. Onze energiefactuur ging honderden Euro’s omhoog en we hebben geen recht op het sociaal tarief”, vertellen ze. Door de energiecrisis gaan veel mensen financieel kopje-onder. Dat blijkt uit de vele hulpvragen bij het OCMW. Bij steeds meer voedselbanken staan mensen met een job in de rij.

De Vlaamse regering verhoogde in 2014 de norm voor de kinderopvang van 6 naar 9 kinderen per begeleider. De werkdruk van Leen steeg daardoor enorm. “Kinderopvang is bandwerk geworden”, vertelt ze. Op veel plaatsen worden mensen zot gedraaid. Maar de lonen blijven laag. De laatste jaren is elke loonsverhoging geblokkeerd door de federale regering.

In de bouwsector, waar Arno werkt, staan de loon- en arbeidsomstandigheden onder druk. Veel collega’s werken voor bedrijven uit Oost-Europa. Ze worden naar hier “gedetacheerd”, heet dat dan. Resultaat: harder werken voor minder loon. En een Europese regeling voor minimumlonen blijft uit. Waarom is het op sociaal vlak altijd een spiraal naar beneden? De federale regering beloofde een regeling voor het pensioen voor mensen met een zwaar beroep. Voor Arno is dat heel belangrijk. Maar ondanks de verhoging van de pensioenleeftijd naar 67 jaar blijft die regeling uit.

Leen en Arno zijn onzeker over de toekomst. Blijven de prijzen stijgen? Gaat Arno zijn werk verliezen door de economische crisis? Hoe gaat de oorlog evolueren? Ze voelen zich machteloos. Het lijkt alsof ze niet anders kunnen dan de crisis ondergaan. De duurdere winkelkar, het spaargeld dat al lang niets meer opbrengt en de torenhoge energiefacturen maken het voor hen steeds moeilijker om de eindjes aan elkaar te knopen.

Nu stelt de vraag zich: welke maatregelen zouden Leen en Arno kunnen helpen? Laat ons dat eens onderzoeken.

II. De woekerwinsten van Engie-Electrabel

“Megawinsten: hoe banken en bedrijven profiteren van de crisis”, titelt de nieuwssite knack.be op 24 augustus 2022. “5.000 grootste Belgische bedrijven zagen winst verdubbelen in 2021”, lezen we in het Nieuwsblad van 15 november 2022. De situatie van Leen en Arno staat in schril contrast met de hoge winsten die het grootbedrijf maakt.

Onder de titel in de krant staat een foto van de hoofdzetel van Engie-Electrabel. Die energie multinational boekte in 2021 een winst van een slordige 2 miljard euro op een omzet van ruim 12,5 miljard. Zij zullen tijdens deze energiecrisis 9 miljard euro overwinst boeken. Zonder daar een vinger meer voor te moeten uitsteken. De hoge facturen die wij betalen gaan rechtstreeks naar hun winsten. Het is dan toch logisch om die woekerwinsten te belasten om zo het geld dat we te veel betaalden terug te krijgen? Wat zegt het Vlaams Belang over die winsten?

Op 1 mei 2022 spreekt Tom Van Grieken zijn aanhangers toe in Sint-Niklaas: “Het probleem in dit land, in tegenstelling tot wat alle socialisten en communisten u proberen wijs te maken, zijn niet de woekerwinsten. Het grootste probleem zijn de woekerbelastingen” klinkt het.

Het Vlaams Belang vindt die woekerwinsten dus geen probleem.

Het is opvallend dat extreemrechts het nooit heeft over de winsten van het grootbedrijf, over een rijkentaks of over de strijd tegen fiscale fraude. En als ze het over belastingen hebben, dan maken ze geen onderscheid tussen kleine en grote schouders. Volgens hen betalen ook de grote vermogens te veel belastingen.

Raar voor een partij die zich een sociaal imago aanmeet. Hoe zit dat nu? Tom Van Grieken, hun voorzitter, noemt zijn partij “sociaal en conservatief tegelijk”. Zij stemden voor de verlaging van het btw-tarief op elektriciteit van 21 naar 6%, vertelt de voorzitter. Wouter Vermeersch, mede-auteur van het economisch programma van het Vlaams Belang, verwoordt het toch anders: “VB is op economisch vlak een centrumpartij, eerder rechts zelfs. En ik kan het weten, want ik heb dat deel van het programma mee geschreven. Ik kan vaak debatfiches van Lijst De Decker gebruiken”, klinkt het.

Kent u hem nog De Decker? Hij kiest in 2019 voor de N-VA. Dat levert hem prompt een verkiesbare plaats op in West Vlaanderen. “De N-VA is een onmisbare schakel voor een centrumrechts bestuur. Ik ben voor een sociaal-economisch rechts Vlaanderen”, klinkt het bij de toekomstige burgemeester van Middelkerke. Zou er dan toch niet zo veel verschil zijn tussen het economisch programma van het Vlaams Belang, de N-VA en wijlen Lijst De Decker? Verdedigen zij de belangen van de kleine man / vrouw? Komen zij op voor de werkende klasse?

Het Vlaams Belang zit al decennia in het parlement. Heb je hen al ooit gehoord over de winsten van multinationals of de grote vermogens? Neen, daar komen zij nooit over tussen. Nochtans heel relevant. De superrijken in onze maatschappij worden elk jaar rijker terwijl armoede steeds meer mensen de dieperik in sleurt. Elke 26 uur komt er een miljardair bij in de wereld, met dank aan corona.

Ook in België is het voor veel gezinnen steeds moeilijker om de eindjes aan elkaar te knopen. De energie- en koopkracht crisis hakt er zwaar in. De vakbonden voeren al jaren strijd voor een vermogensbelasting. Het fors meer belasten van de superrijken is de enige uitweg om iets aan de armoede te doen. Heb je de extreemrechtse partijen daar al ooit over gehoord? Nope. Windstilte.

Tiens, en hoe zit dat met hun standpunt over de lonen? De vakbonden eisen het einde van de loonblokkering die de regering aanhoudt. Daar is ruimte voor, want heel wat grote bedrijven maken enorme winsten. En wat zegt het Vlaams Belang daarover? Zij verwerpen het verhogen van de lonen. Ze stemden zelfs mee met de regeringspartijen voor de loonblokkering. Zij verzetten zich tegen vrije loononderhandelingen in de bedrijven.

Het Vlaams Belang heeft 3 verkozenen in het Europees parlement. Zij zijn aangesloten bij de parlementaire groep “Identiteit en Democratie (ID)”. Dat is een koepel van 10 extreemrechtse partijen in Europa. Gerolf Annemans (Vlaams Belang) is voorzitter van die fractie. In het Europese halfrond zitten zij samen met de Italiaanse partij “Lega” van Matteo Salvini, het Franse “Rassemblement National” van Marine Le Pen en “Alternative für Deutschland”. Wat doet het Vlaams Belang in dat parlement, ver weg van de Vlaamse camera’s? Hun stemgedrag is ontnuchterend :

Op 25 november 2021 stelt een resolutie voor om een minimumloon in te voeren in heel Europa. Dat zou een einde maken aan de loonconcurrentie binnen Europa en daardoor minder mensen verplichten elders te gaan werken. Denk aan de collega’s van Arno. Het Vlaams Belang en de N-VA stemmen tegen.
Op 16 december 2021 stemt het EU parlement over een resolutie voor meer democratie op de werkvloer. Zodat werknemers net iets meer te zeggen hebben in het bedrijf waar ze werken. Het Vlaams Belang stemt tegen.
Er was een schuchtere poging om op Europees niveau de strijd aan te binden tegen fiscale fraude. Met een voorstel om een zwarte lijst op te stellen van belastingparadijzen. Het Vlaams Belang stemt tegen.
Ook maatregelen om de loonongelijkheid tussen vrouwen en mannen weg te werken en voor een betere bescherming van werknemers in de platformeconomie konden niet rekenen op hun steun.

Het Europees stemgedrag van het Vlaams Belang is heel leerrijk. Alle leden van de extreemrechtse ID fractie zijn het grondig eens in het Europees parlement bij stemmingen over sociale thema’s. Ze verwerpen sociale voorstellen steevast in groep.

Op 23 juni 2022 ontvangt Gerolf Annemans in de statige Handelsbeurs van Antwerpen schoon volk. Hij is gastheer op de jaarlijkse meeting van “ID”, die de titel “Ons Europa” krijgt. De belangrijkste gast is Judit Varga. Zij is justitieminister in de regering van de Hongaarse premier Viktor Orbán. U herinnert het zich misschien nog. Eind 2018 voert Orban de omstreden “slavenwet” in. Die bepaalt dat bedrijven hun werknemers kunnen verplichten 400 uur per jaar over te werken. Met het betalen van het loon voor die overuren, mogen ze 3 jaar wachten. Orbán zelf noemt zijn model “illiberale democratie”. Mevrouw Varga bejubelt zijn model.

Sinds oktober 2022 is Giorgia Meloni minister-president van Italië. Ze is partijleidster van de Italiaanse nationaal-conservatieve partij “Broeders van Italië” en voorzitter van de Europese Partij van Europese Conservatieven en Hervormers (ECR). Dat is een andere koepel van partijen in het EU parlement. De N-VA maakt er deel van uit. Meloni neemt begin januari 2023 haar eerste sociaal economische beslissing. Zij schrapt de “reddito di cittadinanza”, een uitkering voor Italianen zonder werk. Met deze maatregel verliest 40% van de rechthebbenden financiële steun. Het gaat nochtans maar over een uitkering van gemiddeld 582 euro per maand. Toch beslist Meloni de “reddito” af te schaffen.

Laat u dus niets wijsmaken als het Vlaams Belang zichzelf sociaal noemt of als ze in mooi gemaakte tik-tok filmpjes opkomen voor de werkende Vlaming of de gezinnen die het moeilijk hebben. Leen en Arno hebben niets te winnen bij de politiek van extreem rechts. Integendeel. Zij stemmen systematisch tegen de belangen van de werkende klasse. Zij hebben nog nooit een campagne opgezet voor een vermogensbelasting, tegen fiscale fraude of voor hogere lonen. Hun internationale contacten bevestigen hun fundamenteel a-sociaal programma.

III. Leren uit het verleden

Laat ons even een sprong maken naar een niet zo ver verleden. Waar hebben we dat nog gezien? Extreemrechtse groeperingen die er in slagen met een ogenschijnlijk sociaal programma veel mensen achter zich te krijgen. In Duitsland in de jaren ‘30. De sociale situatie is er ellendig na de Eerste Wereldoorlog. Miljoenen Duitsers zijn werkloos. Een ongeziene inflatie duwt de prijzen naar ongekende hoogten. Het systeem zit in een diepe crisis. De elites zoeken een uitweg. Zij zien wel heil in die Duitse korporaal wiens toespraken tegen de Joden best aanslaan bij het Duitse volk.

De korporaal, Adolf Hitler is zijn naam, weet dat hij de werkmens enkel meekrijgt als hij zijn beweging voordoet als sociaal. Hij kan moeilijk zeggen dat hij rijdt voor het grote geld. Op 20 februari 1933, drie weken nadat hij tot rijkskanselier benoemd is, spreekt hij op een geheime bijeenkomst grote industriëlen en bankiers toe. Onder hen de bazen van autofabrikant Opel, het chemieconcern IG-Farben en de elektronicareus Siemens. Om er maar enkelen te noemen. Hitler benadrukt dat er geen interne rust kan zijn “zonder eerst de georganiseerde arbeidersbeweging en het marxisme te verslaan”. De aanwezige heren tasten diep in hun buidel. Ze steunen zijn verkiezingscampagne met meer dan 2 miljoen Rijksmark. Ook de Duitse wapenfabrikanten steunen enthousiast en vanuit de Verenigde Staten springt een zekere Henry Ford bij. Hij schenkt 350.000 dollar. Conservatieven en grootgrondbezitters doneren gul omdat ze in de nieuwe beweging een dam zien tegen het socialisme en het communisme. Hitler is sluw. Hij verzint voor zijn partij de naam “Nationaal Socialistische Arbeiderspartij Duitsland”, afgekort NSDAP of “nazi’s”. Het blijkt een perfect gespannen val. Zodra hij aan de macht is, schaft hij arbeidsrechten af en onderdrukt de georganiseerde arbeidersbeweging.

De machtsgreep van de nazi’s vergroot de rijkdom van de industriëlen aanzienlijk. Het fortuin van de Duitse families achter bijvoorbeeld BMW, Porsche en Dr Oetker is in grote mate het gevolg van hun naziverleden. Een van de eerste maatregelen van de Duitse regering onder leiding van Hitler is het verbod op demonstraties van de oppositie. Het is het begin van de repressie tegen alle democratische krachten.

Je zal misschien zeggen: “Komaan dit heeft toch niets met het Vlaams Belang te maken”. Tja, dat willen zij u graag doen geloven. Weet je dat Tom Van Grieken in april 2013, toen voorzitter van de Vlaams Belang Jongeren, deel nam aan de “Borms-hulde” in Merksem. Wie is Borms? Op 24 augustus 1941 brengt hij de Hitlergroet op de 22e IJzerbedevaart. Hij is een ter dood veroordeelde collaborateur van het naziregime, verantwoordelijk voor de barbaarse Tweede Wereldoorlog en de genocide op 6 miljoen Europese Joden. Een “accident de parcours” van Van Grieken? In augustus 2020 stelt het Vlaams Belang voor om in Sint-Niklaas de naam van de Leopold II laan te vervangen door … August Bormslaan.

De historische banden, de internationale contacten en het vals sociaal profiel van de huidige extreemrechtse partijen tonen aan tot wat hun sociale demagogie kan leiden. Ze doen zich voor als sociaal om hun broodheren beter te kunnen dienen. Als de vos de passie preekt, boer let op uw ganzen.

IV. Het Vlaams Belang is een Vals Belang

Als het gaat over sociaal-economische thema’s verdedigt extreemrechts steevast een programma dat voldoet aan alle wensen van het grootbedrijf. In Vlaanderen gaat het over het verlanglijstje van de Vlaamse patroonsorganisatie VOKA, maar dan in het kwadraat. Ze willen verder en sneller gaan in de sociale afbraak, vooral door de vakbonden aan de ketting te leggen en de sociale zekerheid op te splitsen.

Karel werkt bij de NMBS. Hij was vroeger bij het Vlaams Belang. Hij vertelt: “Ik werd lid van het Belang omdat ik mij kon terugvinden in hun filmpjes tegen de politiekers in Brussel. Hun nieuw sociaal profiel sprak mij wel aan. Ik ging naar enkele meetings en begon hen beter te volgen op sociale media. Maar na een tijd zag ik dat die partij eigenlijk nooit de strijd van de werkende klasse ondersteunt. Op vergaderingen zijn ze heel de tijd bezig over “dat alles de schuld is van België, van vluchtelingen of dé Marokkanen”. Alsof het door hen is dat de energiefacturen door het dak gaan. Ik had gelukkig nog wat vrienden die me waarschuwden voor het echte doel van het Belang. Ik besefte na een tijd dat zij ons leren om naar beneden te stampen in plaats van naar boven. Waarom hebben ze het nooit over de grote vermogens of het probleem van massale fiscale fraude? Tijdens een vakbondsactie geraakte ik aan de praat met collega’s aan het piket. Ik kwam er werkmakkers tegen met een heel verschillende achtergrond. Ze kwamen op voor dezelfde eisen als ik. Vroeger dacht ik dat het Belang een anti-establishment partij was, een sociale partij ook. Maar het is helemaal geen sociale partij”.

Er lopen veel zaken fout in onze samenleving. Veel mensen zijn terecht ongerust en boos. Terug grip krijgen op je leven. Dat is belangrijk. En de sociale achteruitgang omkeren. Het nationalistisch of “eigen mensen eerst” discours van het Vlaams Belang is verleidelijk. Het probeert ons ervan te overtuigen dat alles de schuld is van vluchtelingen en migranten. Maar dat is al te gemakkelijk. Het zijn niet zij die verantwoordelijk zijn voor het gat in onze sociale zekerheid. Dat is het gevolg van jarenlange besparingen. Of denk aan de hoge energiefacturen, dat is echt niet de schuld van de vluchtelingen. Er is veel meer aan de hand.

Extreemrechts zit dikwijls op de kap van Wallonië. Ze zeggen dat België splitsen een oplossing zou zijn. Maar ons land opdelen, dat betekent het einde van de federale sociale zekerheid, de kathedraal van de arbeidersbeweging. Het zou de werkende klasse nog meer uit elkaar spelen. Alle sociale verworvenheden in België zijn het resultaat van grote strijd bewegingen in heel het land, met mobilisaties in Vlaanderen, Wallonië en Brussel.

Het splitsingsdiscours van extreemrechts en hun poging om mensen op basis van afkomst tegen elkaar op te zetten, duwt ons de dieperik in. Wat het Vlaams Belang voorstelt, leidt tot meer ongelijkheid, tot een aanval op de arbeidersbeweging en tot onderlinge spanningen in de samenleving. Samenhorigheid onder de mensen, sterke vakbonden en een goed georganiseerd middenveld zijn cruciaal om opnieuw offensieve eisen te kunnen stellen. Terug naar boven kijken, dat is belangrijk. Want je zal nooit een regenboog zien als je naar beneden kijkt. Laat ons opnieuw sociaal-economische thema’s naar voor schuiven. Betaalbare energie, vaste prijzen, degelijke lonen, versterking van de sociale zekerheid, eerlijke milieumaatregelen, goede en betaalbare woningen, sterke sociale voorzieningen en een goed uitgebouwd openbaar vervoer … Enkel zo kunnen wij opnieuw overwinningen boeken.

Laat je dus niet vangen door het zogezegd sociaal en volks profiel van extreem rechts. Arno, Leen en Karel hebben niets te winnen bij de politiek van extreemrechts. De rijke elite heeft niet liever. Want met hen blijven zij buiten schot en is de werkmens de dupe.

V. Wie gaat de warmte betalen

De Antwerpse dichter Sara Eelen schreef in opdracht van Ateliers voor Werknemersvorming (AWV) een gedicht over hoe mensen de energiecrisis ervaren.

Geen tips om energie te besparen

Je werkt je lijf lam, komt thuis

het huis als een koker voor vrieskou

‘maar wie gaat de warmte betalen’, zegt je geliefde

‘hoe hou ik vast als mijn vingers tot vuisten vriezen’, je kind

praat over morgen als een sneeuwstorm op komst.

Jij tast het huis af naar sluipverbruik

wisselt kerstlichtjes voor kaarsen, isoleert je ziel

met huid op huid vannacht, alleen

raakt niemand de nacht nog door.

Zal er morgen werk zijn en hoeveel zal het je kosten daar te komen?

Elke verplaatsing wordt een berekening in kilometers en graden en noodzaak.

Zelfs van de woonkamer naar de keuken – je struikelt over de tocht.

Je denkt aan alles wat je moet uitstellen, opgeven, weer warm blazen.

Ondertussen tellen mannen in pak de winsten op onze verliezen

woedt een oorlog die niemand begrijpt

brandt een bos waar niemand zich aan kan warmen

vraagt een politicus om geduld, zodat hij zich niet moet haasten.

VI. Help ons deze tekst te verspreiden

We maakten enkele visuals met citaten die je mee kan verspreiden. Deze kan je downloaden door hierop te klikken